Kotor APSS (Architectural Prison Summer School) je programski segment KotorArt-a koji se ove godine održava treći put. U prostoru nekadašnjeg austrougarskog zatvora u kotorskom Starom gradu, u periodu od 9. do 19. Jula arhitekte i studenti arhitekture iz različitih zemalja svijeta učestvovaće na arhitektonskoj manifestaciji.
Tema ovogodišnjeg Kotor APSS-a je aktuelna kod nas i na međunarodnoj sceni - RESORT KOTOR - “Novi koncept turističke destinacije nakon ere “all inclusive” rizorta.”
“Kako smo najavili prošle godine, APSS je prerastao u godišnju manifestaciju sa aktivnostima koje kulminiraju ljetnjim programom. Nakon APSSa 2013 nastavili smo raditi na studiji vezanoj za Hotel Fjord. Studiju su uradile 4 kancelarije: HHF iz Bazela, SADAR+VUGA iz Ljubljane, Ruby Press iz Berlina i DVARP iz Podgorice.
U novembru smo krenuli raditi na projektu Crnogorskog paviljona u Veneciji - Treasures in disguise koji smo uspješno otvorili u Veneciji u junu. Ove godine nastavljamo sa temom vezanom za turizam.
APSS 2014 će se baviti temom turističkih resort-a. Resort je mjesto za relaksaciju ili rekreaciju, atraktivno turistima u pogledu odmora ili neke druge vrste turizma. Resorti su mjesta, gradovi, nekada i komercijalne ustanove rukovođene od strane jedne kompanije.” ističe osnivač Kotor APSS-a i direktor programa, arhitekta Dijana Vučinić.
Mentori ovogodišnjeg Kotor APSS-a biće najznačajnija internacionalna imena savremene arhitekture:
“Simon Hartmann i Boštjan Vuga ostaju rezidenti Kotor APSSa i oni će zajedno sa Milicom Topalović (ETH, Singapur, Cirih) voditi studente kao mentori. Važno je naglasiti da ćemo ove godine imati veliki broj predavača raspoređenih u dva segmenta: Maroje Mrduljaš 10 jula, na samom početku radionice će imati predavanje o turističkim projektima na Jadranu, odnosno u Jugoslaviji i razvoju turističke industrije u odnosu na istorijske i društvene promjene na teritoriji Jadrana.
Istog dana održaće se i uvodni panel, odnosno predstavljanje Teme radionice: RESORT KOTOR.
Tu je i Vedran Mimica koji će 11. jula održati predavanje na temu Globalni turizam. Vedran Mimica je jedan od najznačajnijih stvaralaca u oblasti teorije arhitekture koji dolazi sa ovih prostora, tačnije sa teritorije Hrvatske. On je dugogodišnji Dekan Berlage institutu, sad Dekan na Fakultetu za arhitekturu, IIT Čikago. Iste noći biće održan i panel na temu Treasures in Disguise - Crnogorski paviljon na Bijenalu u Veneciji. Namjera je pokrenuti diskusiju o budućnosti projekata koje smo predstavil na Bijenalu. Pozivamo sve zainteresovane da prisustvuju događajima koji su otvoreni za javnost. Učesnici panela su: Simon Hartmann, Boštjan Vuga, Nebojša Adžić, Borislav Vukićević, Vedran Mimica, Maroje Mrduljaš, Milica Topalović.” dodaje Vučinićeva.
Na ovogodišnjoj ljetnjoj školi arhitekture, Kotor APSS 2014, određenim predavanjima će pored studenata moći da prisustvuju i svi zainteresovani građani:
”Od 1960. jugoslovenska jadranska obala je postala popularna turistička destinacija i jedno od mjesta gdje se stanovništvo Istočne i Zapadne Evrope može slobodno sastajati. Ubrzan razvoj ekonomski zapostavljenog priobalja je bio jedan od strateških prioriteta bivše Jugoslavije. Hoteli i resorti se pojavljuju kao najatraktivnija tema za istraživanje i praksu tadašnjih arhitekata, rezultirajući brzom evolucijom arhitektonskih tipologija i koncepata urbanog dizajna.” ističe Maroje Mrduljaš, predavač na ovogodisnjoj školi arhitekture Kotor APSS.
I mentori su optimistični u odnosu na ovogodišnju temu:
“APSS 2014 će preispitati već ustanovljeni prirodni i prostorni karakter turističkih resort-a, koji su postali najzastupljenija tipologija savremenog turističkog razvoja, a karakteriše ih potpuna nezavisnost od kulturološke, prirodne i istorijske pozadine konteksta. Resort-i se danas nalaze svuda, pored okeana, na planinama, u ruralnim seoskim predjelima i starim gradovima. Oblikovan vernakularnim, njihov arhitektonski stil se može razlikovati, ali resorti u suštini funkcionišu po istom principu; oni su oaze, sa manje-više definisanim granicama u odnosu na okruženje, koje omogućavaju bezbjedan, ali kontrolisan i ugodan boravak svojim posjetiocima. Arhitektonska postavka je razvijena u skladu sa internacionalno usvojenim obrascem, koji obično sprečava bilo kakvu vrstu eksperimenta ili odstupanja. Resorti često bivaju suočeni sa kontradiktornošću svog primarnog načina funkcionisanja: moraju poštovati i pratiti propisane konvencije u pogledu postavke i usluge, dok sa druge strane moraju istrajati u raznovrsnosti ponuda kako bi bili identifikovani kao specifični.
APSS 2014 će, kroz seriju mapiranja, brainstorming-a i analiza preispitati strategije razvoja turističkih resort-a.
APSS 2014 će testirati scenarije novih tipova resort-a na napuštenom prostoru iza i u okolini napuštenog Hotela Fjord.
Insistiraćemo na nestandardnom i aktivnom pristupu prenamjene postojećih objekata, razvijenom prilikom rada na Hotelu Fjord u toku APSS 2013.”, ističu mentori, Simon Hartmann i Boštjan Vuga i Milica Topalović.
Pored internacionalnih mentora, ljetnju školu arhitekture Kotor APSS karakterišu i internacionalni studenti:
“Studenti na ovogodišnjem Apss-u su iz Slovenije, Bugarske, Srbije, Švajcarske, Njemačke, Kanade... Selekcija studenata se vršila na osnovu poslatog cv-a i portfolija. Nakon toga broj studenata se sveo na 15 učesnika – polaznika ljetnje škole. Izuzetno je značajno iskustvo koje studenti mogu da steknu učešcem i pohađanjem predavanja na APSS-u radeći sa mentorima i predavačima, koji su priznati u svjetskoj arhitektonskoj praksi. Ovo je značajna referenca, naročito za studente iz Crne Gore, koji nemaju prilike sa ovakvim stvarima da se sretnu u Crnoj Gori.”, navodi program koordinator, arhitekta Marija Ičević.
Finale ljetnje škole arhitekture Kotor APSS, kao i prethodnih godina, biće velika arhitektonska konferencija, kao i izložba studentskih radova nastalih za vrijeme trajanja radionica:
“APSS FINALE će se održati 18. i 19. jula. Učesnici su Matthias Armangaud, Bart Lootsma, Jorg Stollmann, Kersten Geers i već navedeni predavači. 18. Jula je završni panel na temu RESORT KOTOR i Open prison night sa prezentacijom studentskih radova. 19. Jula je završna konferencija. Na panelu kao i konferenciji će izlaganje imati i Ministar Branimir Gvozdenović. Važno je istaći da su svi događaji otvoreni za širu javnost i sama tema, kao i učesnici su interesantni ne samo arhitektama i studentima arhitekture već i svima onima koje zanima strateški razvoj gradova i turizam. ” ističe Vučinićeva.
Prošlogodišnji internacionalni studenti ponijeli su lijepe impresije iz Crne Gore, i upravo u Kotoru našli inspiraciju za određene projekte koje su nakon ove ljetnje škole radili. Takođe, učešće na Kotor APSS-u im je bila kvalitetna referenca za dalji akademski i profesionalni razvoj:
“S obzirom na moje prošlogodišnje iskustvo kao polaznika ljetnje škole, mogu reći da se Kotor APSS pokazao kao značajna prekretnica i polazna tačka za dalji razvoj jednog studenta arhitekture. Kako je APSS integrisan sa još par projekata (“Grand Hotel Fjord” i “Trasures in Disguise” - crnogorski paviljon na 14. Bijenalu arhitekture u Veneciji), ljetnja škola je pogotovo ove godine dobila na publicitetu i polaznicima APSS-a 2014 se nudi nešto vise od oficijelnog programa. Određen broj prošlogodišnjih učesnika je imao priliku da sarađuje na već pomenutim internacionalnim projektima, što bi ovogodišnjim učesnicima trebalo da bude dodatna motivacija.”, ističe koordinator za studente ovogodišnjeg Kotor APSS-a, Jovana Miljanić.
Glavni pokrovitelj Kotor APSS-a je Ministarstvo kulture. Podršku su pružilii i Ministarstvo održivog razvoja i turizma, Ministarstvo nauke, opština Kotor, studio “DVARP”, kao i niz komercijalnih sponzora koji su prepoznali značaj ovog projekta.
