U četvrtak 11. aprila u 18 časova, Narodni muzej Srbije otvara izložbu S kraja na kraj Imperije. Put rimskog viteza, posvećenu epigrafskom spomeniku koji svedoči o bogatoj civilnoj i vojnoj karijeri rimskog viteza Marka Ulpija iz druge polovine II veka. Autori izložbe dr Adam Crnobrnja i mr Veselinka Ninković, muzejski savetnici, uz studiozne uvide prate značenja tragova istorije koje krije ovaj jedinstveni počasni natpis na prostoru Srbije. Spomenik je slučajno otkriven u leto 2020. godine uz put ka deponiji „Vinča“, na području arheološkog nalazišta Ošljane, Ukraden i ubrzo potom pronađen, prenet je u Narodni muzej Srbije.
Pre ovog važnog otkrića, mermerni blok je imao tri života. Prvi put je korišćen tokom I veka kao baza za statuu, krajem II veka je na njegovoj donjoj strani uklesan natpis na latinskom jeziku, a tokom druge polovine III veka poslužio je kao građevinski materijal. Počasni natpis govori o karijeri Marka Ulpija, koji je verovatno bio poreklom iz Beneventuma u Italiji. Služio je kao konjički oficir u rimskoj vojsci i odlikovan je za hrabrost u pohodima imperatora Marka Aurelija i Lucija Vera. Nakon završetka vojne službe, Ulpije je postao carski službenik visokog ranga - prokurator provincije Dakije Apulensis.
Pretpostavka autora izložbe da je Marko Ulpije službu nastavio i kao prokurator u susednoj provinciji Gornjoj Meziji, pruža jedan od mogućih odgovora na pitanje: zašto je ovaj javni spomenik, podignut za njegova života i u njegovu čast, otkriven u Vinči, na teritoriji rimskog Singidunuma?
Svi zainteresovani posetioci će moći da pogledaju izložbu u Maloj galeriji do 12. maja 2024. godine.
Fotografija u prilogu je u vlasništvu Narodnog muzeja Srbije.
Fotograf: Veljko Ilić.