Dve veoma zanimljive izložbe otvorene su 6. aprila 2023. u Čačku, kao deo aprilskih kulturnih događaja projekta „Čačanska rodna“ - Nacionalne prestonice kulture: „Prostranstva ljubavi’’ Irene Lagator Pejović u Umetničkoj galeriji Nadežda Petrović i „ART DIJALOG“ (Umetnost sa društvene margine) autora Božidara Plazinića u Kulturnom centru Čačak. U Umetničkoj galeriji Nadežda Petrović otvorena je izložba „Prostranstva ljubavi’’ Irene Lagator Pejović u znak sećanja na nacističko bombardovanje Narodne biblioteke Srbije 6. aprila 1941. godine, kada je stradalo preko 600.000 knjiga, rukopisa, povelja, dokumenata, novina, periodike... Izložba je deo programa „Nagrađeni na Memorijalu“ i priređuje se u okviru jubileja 150 godina od rođenja Nadežde Petrović.
Na otvaranju su govorili Branislav Dimitrijević i Mirjana Šijačić-Nikolić dok je izložbu otvorio direktor Umetničke galerije Nadežda Petrović, Branko Ćalović. Kustosi izložbe su Patricja Rilko (Patrycja Rylko) i Julka Marinković. Izložba traje do 20.maja 2023. Ulaz je slobodan.
„Prostranstva ljubavi“, samostalna izložba Irene Lagator Pejović, prikazuje raznolik izbor iz novijih radova umetnice, uključujući i nove radove. Izložba je u širem smislu koncipirana u odnosu na pojam i proces knjige kao najveličanstvenijeg izuma čovečanstva, sadržaoca i prenosioca znanja, ali i svedoka i posrednika njegove paradoksalne instrumentalizacije. U užem smislu, izložba polazi od rada „Izvan sjećanja“ (2007) nagrađenog Nagradom 24. Memorijala Nadežde Petrović. Kako ovaj rad propituje nekoliko slojeva značenja – aspekte sećanja na delo i lik Nadežde Petrović, savremene istorije, umetnosti i ekonomije – izložba referiše na specifičnosti i kontekste jugoslovenskog samoupravnog i postjugoslovenskog tranzicijskog prostora. Za naziv izložbe Prostranstva ljubavi, umetnica kao jednu od referentnih tačaka uzima knjigu radova sa književnog konkursa iz 1985. godine na temu Narodnooslobodilačkog pokreta, jednakosti i solidarnosti. U tom smislu, izložba postaje arhiv buđenja emancipacije, gdje se činjenje stvari vidljivim unapređuje u autonomno društveno delovanje.
U Kulturnom centru Čačak umetnici iz marginalizovanih grupa prikazali su svoje radove u okviru izložbe „ART DIJALOG“ (Umetnost sa društvene margine) autora Božidara Plazinića. Otvaranju su, pored autora, prisustvovali pomoćnik gradonačelnika Čačka za društvene delatnosti Miroslav Petković i Branko Ćalović, programski direktor projekta srpske prestonice kulture 2023 i direktor Umetničke galerije Nadežda Petrović.
Uz vođstvo značajnog srpskog i čačanskog slikara i umetnika Bože Plazinića, okupljeni oko Centra za vizuelna istraživanja i razvoj vizuelne kulture „Krug“ kreirali su izložbu radova realizovanih kao socijalno angažovan umetnički koncept u saradnji sa društveno osetljivim grupama.
Stručni tim „Kruga“ uz Plazinića čine psihijatri dr Mirjana Šojić i dr Dragan Jevdić, slikar Marko Lazović, psiholog Rada Majstorović i socijalni radnik Marija Vojvodić. Oni su u proteklom periodu radili u radionicama inkluzivnog tipa sa ljudima sa margine društva kako bi pokazali da umetnost može pomoći svakome i postati – anti-stigma. Upravo to je tema izložbe vizuelnih radova, nastalih kroz okupacionoterapijski rad u radionicama na psihijatrijskom odeljenju Opšte bolnice Čačak, Međuopštinskom udruženju slepih i slabovidih, Okružnom zatvoru, otvorenoj radionici i Centru za vizuelna istraživanja „Krug“. Dok je na psihijatrijskom odeljenju bolnice održana radionica pod nazivom „Brod želja“, u Udruženju slepih i slabovidih održana je radionica „Dodirni svet“, a akteri radionice u Okružnom zatvoru stvarali su pod sloganom „Sa slobodom“.
Izložba „Art dijalog” otvorena je u Kulturnom centru Čačka do 23. aprila 2023. Ulaz je slobodan.
Prestonica kulture Srbije jedan je od najznačajnijih projekata koje je pokrenulo Ministarstvo kulture po uzoru na „Evropsku prestonicu kulture“, sa ciljem da se kroz podršku lokalnoj samoupravi ojačaju ključni faktori kulturnog razvoja, podigne kvalitet kulturnog života, ubrza kulturni i turistički razvoj i podstakne donošenje strategija kulturnog razvoja na lokalnom nivou. Ustanove kulture Grada Čačka su nosioci projekta „Čačanske Rodne“: Kulturni Centar Čačka, Umetnička galerija „Nadežda Petrović“, Narodni muzej, Gradska biblioteka „Vladislav Petković Dis“, Međuopštinski istorijski Arhiv, Gradsko pozorište.
Foto: Bus Plus Produkcija