Od 26. oktobra do 4. decembra 2022. // Hol Velike sale Doma omladine Beograda - Laslo Dorman (László Dormán) bio je svedok 17 od 20 prvih izdanja Njuport džez festivala u Beogradu i Beogradskog džez festivala, između 1971. i 1990. godine. Sa tih festivala u njegovoj kolekciji ostalo je nekoliko hiljada crno-belih fotografija koje predstavljaju fascinantno svedočenje o slavnoj istoriji najstarije srpske džez manifestacije. „Beogradski džez festival – Premotavanje“ je njegova druga izložba na festivalu, prva je upriličena još davne 1989. godine. Svečano će biti otvorena 26. oktobra u 18:00, pred početak koncertnog programa 38. Beogradskog džez festivala, koje je zakazano za 26. oktobar od 19:00 u Velikoj sali Doma omladine Beograda.
„Izložba Beogradski džez festival – Premotavanje predstavlja samo mali deo Laslove velike zbirke: baš da zagolica maštu da zamislite sva čuda utkana u nekoliko hiljada fotografija heroja beogradskog džezovanja, da čujete džez dok gledate džezere. Prethodno je preko dve stotine njegovih fotografija veličanstveno obogatilo monografiju Beogradski džez festival 1971–2020, pružajući nesumnjivi dokaz da se stvarno dogodilo ono o čemu su euforično pričali svedoci prvih Njuporta. Iz njih isijava radost – i muzičara i publike – kao najsnažnija emocija u susretu sa blagorodnom muzikom i, posebno, džezom. One svinguju i gruvaju, pucaju od energije i kupaju se u strasti.“
Vojislav Pantić, umetnički direktor Beogradskog džez festivala
Laslo Dorman rođen je 1944. u Staroj Moravici, Bačka. Osnovnu školu završio je na Paliću, pohađao gimnaziju i muzičku školu u Subotici, školovanje završio na isturenom odeljenju beogradske Muzičke akademije u Novom Sadu. Svirao je u filharmoniji, velikim omladinskim orkestrima, diksilend ansamblima, i u orkestrima narodne muzike.
Na programima Radio Novog Sada vodio je emisije džez muzike od 1974. i bio član saveta Dana džeza u Novom Sadu. Nepunih dvadeset godina bio je fotoreporter i novinar novosadskog omladinskog nedeljnika na mađarskom jeziku „Képes Ifjúság”. Od 1988. bio je urednik i voditelj noćnih emisija na talasima Radio Novog Sada na mađarskom jeziku. U Mađarskoj, gde živi od 1993. godine, do 2011. radio je kao urednik na programima Mađarskog radija.
Kao fotoreporter omladinskog nedeljnika, fotografisao je: omladinske političare, razne političke događaje, omladinske radne akcije, sletove 25. maja, pejzaže, portrete umetnika, pisaca, pesnika, slikara, muzičara, a bavio se i socijalnom fotografijom. Ipak, tokom svoje karijere najviše je voleo da prati džez festivale, pa je dokumentovao i Beogradski džez festival od njegovog početka 1971. kao Njuport džez festivala, pa sve do pauze koja je nastupila nakon 1990. godine.
Imao je veliki broj samostalnih izložbi u raznim gradovima bivše Jugoslavije i Mađarske, kao i drugim zemljama Evrope, dok je na kolektivnim izložbama dobio više značajnih nagrada. Kada je u pitanju džez fotografija dobitnik je: Prve nagrade na izložbi „Čovek i muzika” 1984. u Negotinu; nagrade „Zlatna Forma” za kolekciju džez fotografija, na izložbi UPIDIV-a (Udruženja Primenjenih Umetnika i Dizajnera Vojvodine) 1986. u Novom Sadu; Zlatne plakete za kolekciju dijapozitiva u koloru na temu džeza, na izložbi „Zlatno oko” 1986. u Novom Sadu; Srebrne plakete na temu muzika i ples, za fotografiju Arta Blejkija, na Međunarodnom Salonu fotografije FIAP-a (Međunarodne federacije za fotografsku umetnost) 1989. godine u Burghausenu (Nemačka).
Realizaciju izložbe podržao je Collegium Hungaricum u Beogradu.
U okviru 38. Beogradskog džez festivala, od 26. do 30. oktobra, u salama Doma omladine Beograda i MTS Dvorane biće održano 16 koncerata u okviru 6 programskih celina, sa preko 100 muzičara koji dolaze sa 5 kontinenata, uz reprezentativno predstavljanje najtalentovanijih autora sa srpske džez scene. U programu je 5 koncerata srpskih umetnika – 1 solo nastup, 3 benda i 2 velika orkestra, što je rekordni broj u novijoj istoriji manifestacije, a koji reflektuje uspon srpskog džeza na globalnoj sceni, sa svakodnevnim priznanjima koje naši mladi umetnici dobijaju širom Evrope i sveta.
Ograničen broj vaučera za komplete ulaznica 38. Beogradskog džez festivala (trenutna cena je 5.000 RSD, komplet važi za 14 koncerata) i pojedinačne ulaznice (po cenama od 800 do 2500 RSD) su u prodaji na Ticket Vision blagajni u Domu omladine Beograda i onlajn.
Osnivač i pokrovitelj Beogradskog džez festivala je Grad Beograd, koji je 2007. godine uvrstio BDŽF u manifestacije od posebnog značaja.
Organizator festivala je Dom omladine Beograda. Pokrovitelji 38. BDŽF su Grad Beograd – Gradska uprava – Sekretarijat za kulturu, Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije.
Prijatelji 38. BDŽF su Lukoil, SOKOJ, DPC Networks. 38. BDŽF podržali: Ambasada SAD; Francuski institut u Srbiji; Italijanski institut u Beogradu; Austrijski kulturni forum; Ambasada Portugala i Institut Kamoeš; Zbigniew Seifert Foundation, Adam Mickiewicz Institute i Ministarstvo kulture i nacionalnog nasleđa Poljske; Ambasada Izraela, Collegium Hungaricum; Turistička organizacija Srbije; Turistička organizacija Beograda; Fakultet muzičke umetnosti; Muzička škola „Stanković“.
Beogradski džez festival je, po pozivu, član Evropske džez mreže (Europe Jazz Network).
Foto: dr Dudás Anikó
