Veliki broj radova 58. Oktobarskog salona svakodnevno srećemo na beogradskim ulicama. „Sanjari“ su i van izložbenih prostora, a mi vam skrećemo pažnju upravo na te radove i njihove autore. Aleks Izrael (Alex Israel) je poznati američki umetnik, čiji je rad ukorenjen u njegovom rodnom gradu, Los Anđelesu i mitovima o njemu. On istražuje i oličava strategije i estetiku industrije zabave, gde se sve vrti oko slavnih ličnosti, te njegovi radovi čine složeni portret američke popo kulture. Kulisa neba (2016.) je serija radova, od kojih se jedan našao u centru Beograda – veliki bilbord, postavljen na Staklencu na Trgu republike, koji svojim koloritom privlači pažnju prolaznika. Ovaj rad prikazuje obojenu sliku neba Los Anđelesa.

Pored ovog rada, Aleks Izrael na 58. Oktobarski salon donosi i skulpturu Pelikan, koja je deo postavke u Muzeju grada Beograda. Iako su ovi radovi međusobno udaljeni, u bliskom su dijalogu, kao da su mesto radnje i protagonist u jednom istom snu koji se raspršio po vremenu i prostoru. Beskonačna dubina neba i figura pelikana, tako u paru, stvaraju zajednički san o fantastičnom, širokom, otvorenom kalifornijskom pejzažu, centralnoj temi Izraelove umetničke prakse.

Siprijen Gajar (Cyprien Gaillard) istražuje urbane kontekste i pejzaže, uhvaćene u stanjima sociokulturne promene, promene funkcije i prostorne transformacije. Centralni aspekt njegovog rada je putovanje: upotrebom mnoštva različitih medija – od skulpture do fotografije i videa, od performansa do velikih intervencija u urbanom prostoru – Gajar odražava tenzije stvorene naslagama istorije. On ponovo aktivira i interpretira ostatke napuštenih zgrada, relikte pustih gradskih prostora ili fragmentirane pejzaže degradiranih predgrađa u skladu sa senzibilitetom koji daje novu definiciju kategorijama očuvanja i propadanja, prošlosti i sadašnjosti, sećanja i nostalgije, spomenika i propadanja.

Sledeći svoje interesovanje za utopijsku arhitekturu glavnog grada Srbije, Gajar pravi site-specific rad za Oktobarski salon, pod nazivom UNDER-BENCH (2021), posvetu nasleđu gradske podzemne arhitekture, mogući prostor za susrete i interakciju na ne-mestu, na očito zanemarenoj i prolaznoj teritoriji. Podzemni prolaz u kojem se rad nalazi nema određeno ime i njegova funkcija je uglavnom da ljudima omogući da pređu ulicu, da pređu s jednog mesta na drugo. To je i tržni centar koji ima bistro i razne male prodavnice u kojima se prodaje odeća, oprema za mobilne telefone i drago kamenje. Neočekivano prisustvo umetničkog rada poziva prolaznike da uspore, odmore se i shvate ovo mesto kao prolaz, prelaz, ali i kao prostor za razmišljanje.

Aleksandra Domanović u svom radu istražuje različite fenomene savremenog društva. Na stecištu nauke i istorije, tehnologije i ljudske dimenzije, popularne kulture i nacionalnog identiteta, prošlosti i budućnosti, ova umetnica se izražava u širokom spektru medija: od fotografije do videa, sa posebnom naklonošću prema skulpturi.

Serija javnih plakata predstavljena na 58. Oktobarskom salonu nastavak je umetničinog istraživanja fenomena vida i percepcije, i političkih, ideoloških i seksualnih energija povezanih sa njima. Domanović polazi od analiziranja filma Portret dame u vatri (2020), francuske rediteljke Selin Sjama, na temu ženskog pogleda i društvenog, relacionog konteksta i konteksta moći koji ga određuju i od kojih se može osloboditi. Prelazeći sa radnje filma na bitke povezane sa iskazima u pokretu „I ja“ [#MeToo], u Francuskoj otelovljenom u muzi filma, glumici Adel Enel, Aleksandra Domanović reprodukuje naslov filma na seriji plakata polepljenih po Beogradu, koristeći optički efekat koji istovremeno kontrastnim linijama različitih boja dovodi u pitanje jedinstvenost i stabilnost vida. Prevod naslova na različite jezike koji se govore u Srbiji (srpski i još 11 priznatih jezika nacionalnih manjina) dodaje slojevitost ovom projektu, koji insistira na neumornoj potrazi za sopstvenim identitetom, položajem i pogledom na svet i sebe, i ne pristaje da bude sveden u jasne i definisane granice.

Dejvid Horvic (David Horvitz) u svojim umetničkim akcijama koristi specifičnosti različitih sredstava komunikacije, kanala informacija i relacijskih konteksta, ističući njihove unutarnje kontradikcije i dosad neviđeni potencijal.

Na 58. Oktobarskom salonu, Horvic komunicira sa arhitekturom i urbanizmom grada Beograda predstavivši rad Vratite nam naše zvezde (2020–2021), zastavu sa bojama noći na kojoj je prikazano sazvežđe stotina zvezdica. Rad je reaproprijacija jednog ranijeg Horvicovog rada koji govori o uništavanju noćnog neba svetlosnim zagađenjem (ako je stalno upaljeno svetlo, kako da sanjate?). U ovom novom obliku, zastava dobija novo značenje. Na Kosovu ju je ručno sašila Škurte Halilaj, majka Petrita Halilaja; ovaj rad je gest solidarnosti i prijateljstva sa umetnikom koji je odustao od učešća na izložbi i njegovom zemljom. Horvic, koji radi u Sjedinjenim Državama, državi koja priznaje nezavisnost Kosova, izlaže ovaj rad u državi koja ga ne priznaje.

Umetnikova kultna knjiga Kako mažnjavati knjige, vodič sa 80 načina na koje se može ukrasti knjiga, za Bijenale prvi put izlazi na srpskom jeziku. Knjiga, koja se može čitati u Biblioteci Sanjara, obogaćuje spisak uvodnih tekstova za Sanjare 2021.

Tan Husein Klark (Than Hussein Clark) u svom umetničkom radu ukršta uloge likovnog umetnika, dizajnera, režisera, scenariste i scenografa. Njegovi radovi se ne mogu svrstati u samo jednu od ovih kategorija; pre bi se moglo reći da brišu granice među njima i redefinišu samu njihovu prirodu.

Za 58. Oktobarski salon umetnik istražuje kolaps između fikcije i stvarnosti i između snova i budnog života u sadašnjosti. Projekat se sastoji iz dva dela i oba se mogu videti u Dvorani kulturnog centra u Kolarčevoj ulici. Prvi deo projekta nosi naziv U alfabetskim vrtovima (2021). To je audio drama od šesnaest epizoda, u produkciji The Director’s Theatre Writer’s Theatre, inspirisana romanom Suzan Sontag Dobročinitelj iz 1963. godine, u kojem glavni junak, Hipolit, živi prema diktatu svoje oniričke aktivnosti, spajajući i mešajući budna stanja i stanja sna, maštu i stvarnost. U Klarkovoj reinterpretaciji narativa Suzan Sontag, radnja romana preseljena je iz Pariza u Beograd i kolažirana je sa drugim nađenim tekstovima u maniru serije Fatagaga Maksa Ernsta. Drugi deo projekta, Mali plakati s aforizmima (A-H), sastoji se od niza plakata inspirisanih Ernstovom serijom, grafikom novinskih naslova i dadaističkom poezijom, sa tekstom Klarkove audio drame. Prva od šesnaest epizoda radio drame snimljena je i na sprskom jeziku i biće premijerno emitovana 19. avgusta na Radio Beogradu 2.

Podsećamo da vas ove subote u parku ispred Muzeja Jugoslavije očekuju specijalni programi Oktobarskog salona – Urban Hajk od 10:00 i Art Branč od 12:00 časova.  

Kroz izložbu u Muzeju grada Beograda vode vas saradnici 58. Oktobarskog salona, u nedelju, 1. avgusta u 13 časova.

Više informacija potražite na sajtu: oktobarskisalon.org