Istorijski muzej Srbije ima zadovoljstvo da Vas obavesti da će od četvrtka 7. maja, u skladu sa Preporukom Ministarstva kulture i informisanja o nastavku rada muzeja, izložba „Kraljevi i svetitelji srpski" biti otvorena za posetioce. Galerija će raditi od ponedeljka do petka, u periodu od 12 do 16 časova. Imajući u vidu veličinu prostora obuhvaćenog izložbom, merama zdravstvene preventive radi sprečavanja širenja virusa KOVID-19, predviđeno je da u istom trenutku u galeriji ne boravi više od 30 osoba, uz obavezno korišćenje zaštitne opreme (maske i rukavice) i održavanje fizičke distance.
Izložba je posvećena najznačajnijoj srpskoj srednjovekovnoj dinastiji Nemanjić i realizuje se pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, a uz podršku kompanije DDOR osiguranja.
Izložba „Kraljevi i svetitelji srpski", autorke Vanje Vuksan, rezultat je višegodišnjeg istraživačkog rada autorke i nastoji da prikaže značaj dinastije Nemanjić za nastanak, razvoj i harmoničnu usklađenost srpske države i crkve, kao i važnost kulta „stare srpske države", oličenom upravo u ovoj slavnoj svetorodnoj vladarskoj porodici, za istrajavanje srpskog naroda tokom viševekovne turske vlasti i konačnu obnovu državnosti u 19. veku.
Postavka izložbe je sačinjena od 12 tematskih celina koje opisuju prve dinastije prednemanjićkog doba, poreklo i postojbinu dinastije Nemanjić, simbolički i titularni karakter imena Stefan i Uroš, značaj patrona Svetog Stefana Prvomučenika za dinastiju, vladarske insignije Nemanjića, njihova stolna mesta, tj. vladarske dvorove, ulogu državnih sabora, kult vladara ratnika, dinastičku lozu Nemanjića, proces sticanja autokefalije, procvat zadužbinarstva, grobne crkve i svetost vladara.
Izložba obuhvata brojne originalne predmete (nakit, oružje, vladarski novac i rukopise), kopije i reprodukcije fresaka, ikona i relikvija, koje prikazuju bogatstvo i raznolikost sačuvanog materijalnog nasleđa države Stefana Nemanje i naslednika tokom dva veka vlasti i njihove izuzetne doprinose ne samo na državotvornim i crkvenotvornim poslovima nego i u oblastima prosvete, književnosti, arhitekture i zadužbinarstva, izrazito važnog za dinastiju, o čemu svedoče brojne crkve i manastiri, posebno Visoki Dečani, Pećka patrijaršija, Bogorodica Ljeviška, Gračanica i Sopoćani, koje je UNESKO uvrstio na listu svetske kulturne baštine.
Posetioci imaju jedinstvenu priliku da vide i izuzetno vredne predmete: jedan od najznačajnijih predmeta u Istorijskom muzeju Srbije – pečatnjak kneza Strojimira, vladara prednemanjićke epohe, deo kamenog trona cara Dušana iz manastira Studenica, parapetnu ploču iz Deževe, deo zbirke Muzeja „Ras" u Novom Pazaru, kao i prvu Dečansku hrisovulju, osnivačku povelju manastira Dečani iz 1330, koja se čuva u Arhivu Srbije, i kivot kralja Stefana Dečanskog iz Muzeja SPC, koji će, kao posebna eksluzivnost, biti deo izložbe do petka 12. juna.
Izložba je otvorena do 20. novembra tekuće godine, a tokom trajanja planirani su brojni prateći programi (stručna vođnja, dečje radionice, predavanja itd.) o kojima će javnost biti blagovremeno obaveštena.
Realizaciju izložbe su materijalima iz svojih fondova pomogli su: Muzej SPC, Muzej „Ras" u Novom Pazaru, Narodni muzej u Beogradu, Narodni muzej Kraljevo, Narodni muzej Niš, Narodni muzej Aranđelovac, Narodni muzej Leskovac, Narodni muzej Čačak, Muzej u Smederevu, Muzej rudarstva i metalurgije u Boru, Arhiv Srbije, Narodna biblioteka Srbije, Arhiv SANU, Biblioteka Srpske patrijaršije, Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković", Univerzitetska biblioteka u Sankt Peterburgu i Galerija Matice srpske.
Istorijski muzej Srbije se posebno zahvaljuje na pomoći i blagoslovu za realizaciju izložbe mitropolitu crnogorsko-primorskom Amfilohiju, episkopu mileševskom Atanasiju, episkopu raško-prizrenskom Teodosiju, episkopu žičkom Justinu, episkopu budimljansko-nikšićkom Joanikiju i sveštenstvu manastira Studenica, Manastira Đurđevi Stupovi, manastira Gradac, manastira Sopoćani, manastira Žiča, manastira Končul, manastira Banja u Pribojskoj banji, manastira Mileševa, manastira Davidovica, manastira Voljevac, Manastira Đurđevi Stupovi u Budimlju kod Berana, manastira Morača, Manastira Svetog Đorđa u Starom Nagoričanu, Manastira Svetog Nikole u Psači, manastira Lesnovo, Manastira Svetog Pantelejmona u Nerezi, Manastira Svetog Nikite u Banjanima, Crkve Svetog Petra i Pavla u Rasu, Crkve Svetog Nikole u Baljevcu, Crkve Svetog Ahilija u Arilju, Crkve Svetog Đorđa u Mažićima i Crkve Svetog Petra i Pavla u Bijelom Polju.
Autor izložbe: Vanja Vuksan
Saradnici: Marko Vuksan i Vesna Dragović Pop-Lazić
Postavka izložbe: Branko Cvijić
Grafički dizajn: Izabela Martinov Tomović i Iva Jotić Lubura
Dizajn tekstilnih podloga za vitrine: Dejana Vučićević
Grafička priprema tekstilnih podloga za vitrine: Maja Gecić
Pomoć u realizaciji izložbe: Boban Veljković, Andrej Vujnović, Dejan Milosavljević, Nemanja Mitrović, Vladimir Merenik, Ana Ćuk Dragomirović, Olivera Milićević i Nataša Sučević
Tehnička podrška: firma „Home lines", Nenad Nićin, Đorđe Nićin i Branislav Mrkojević
