Kolekcija grafika najčuvenijih američkih predstavnika Pop-arta – Endija Vorhola, Roja Lihtenštajna, Roberta Raušenberga, Džona Čemberlena, Džejmsa Rozenkvista i Toma Veselmana, je predstavljena domaćoj publici u okviru izložbe „Američki pop-art” u beogradskoj Kući legata (Knez Mihailova 46). Dela ikona američkog pop-arta su reprezentativni i prepoznatljivi radovi nastali u periodu od šezdesetih godina prošlog veka, kada su pop-artisti dostigli vrhunac umetničkog izražavanja, pa sve do radova iz prve decenije 21. veka.
Postavku izložbe čini više od sto originalnih radova različitih tehnika koji su u vlasništvu galerije Viskonti fajn art osnovane u Milanu 1973. sa predstavništvom u Ljubljani.
Kada kažemo pop-art, prva asocijacija je Endi Vorhol koga su i kritičari i publika s pravom nazivali princem pop-art scene.
– Međutim, već početkom pedesetih godina 20. veka pokret pop-arta i raskid sa tradicijom do tada klasičnih kanona slikarstva kao i apstraktnog ekspresionizma četrdesetih, stvorila je grupa britanskih umetnika i kritičara koja se nazivala Grupa nezavisnih (The Indipendent Group). Posleratne godine i divljenje američkom načinu života, popularnoj kulturi, konzumerizmu, reklamama i filmu, koji su tada bili u usponu, doveli su do radikalnih promena u umetničkom stvaralaštvu tog doba.
Slikari Eduardo Paoloci i Ričard Hamilton najznačajniji su umetnici novog umetničkog britanskog pokreta. Hamiltonov kolaž sa neobično dugim i zabavnim nazivom „Ali šta je to što današnji dom čini tako različitim, tako dopadljivim? („Just what is it that makes today's homes so different, so appealing? ”) iz 1956. godine smatra se prvim radom pop-arta, piše istoričarka umetnosti Živa Škodlar Vujić.
Ona napominje da su se u Njujorku našli izuzetni stvaraoci koji su radili nezavisno jedan od drugoga, ali su potekli iz sličnih životnih uslova: Roj Lihtenštajn, koji je dizajner i voli da stvara svoje slike kao da su stripovi; Džejms Rozenkvist, koji je radio na reklamama i bilbordima, te slika slobodnim stilom pomalo političke poruke protiv vijetnamskog rata, Tom Veselman,
koji zarađuje kao ilustrator i crta stripove, a u slikama ženskih aktova ogromnih formata jarkih boja i drsko ruši seksualne tabue, Džon Čemberlen, skulptor, koji pravi skulpture od automobilskog otpada; Endi Vorhol, koji crta vrlo uspešne reklame za cipele, prvi je naslikao uveličane, najprostije predmete iz svog okruženja, te portrete američkih zvezda i javnih ličnosti, u serijama.
„Novo viđenje umetnosti nagoveštava se već u ranim radovima Džaspera Džonsa (slike Zastava, Meta, Brojevi u boji), te asamblažima („Combines”) Roberta Raušenberga koje sastavlja skupljajući slučajno pronađene otpatke, a bavi se i performansima, te fotografijom.
Uprkos nekim kritičarima koji su smatrali pop-art banalnim i negirali njegovu umetničku vrednost, pop-art je poslednji kompaktni, znacčajni pokret u umetnosti 20. veka koji je revolucionarno preokrenuo tok savremene umetnosti i udahnuo mu novu svežinu”, piše Živa Škodlar Vujić.
Izložba „Američki pop-art” trajaće do 12. marta.
