U periodu od 13. do 15. novembra na Fakultetu dramskih umetnosti će se održati peti Festival internacionalnog studentskog teatra- FIST 05. FIST je festival koji su inicirali i koji iz godine u godinu kreiraju i organizuju studenti FDU-a sa Katedre za menadžment i produkciju u pozorištu, radiju i kulturi.
Kako smo već navikli publiku, i ove godine FIST 05 u svom fokusu ima određeni društveni problem. Glavna tema i ključni pojam ovogodišnjeg festivala je problem “pop elitizma”, kako ga je FIST ekipa definisala.
Lakoća i brzina obrazovanja, kakvu poznajemo danas, dovela je do pojave „jeftinog znanja“ i „medijske zagađenosti“. Stvoren je nov društveni sloj koji ima osobine mase, a prisvaja kvalitet i autoritet elite. Hibridna tvorevina koja spaja negativne odlike masovnog i elitnog, može se opisati jednim terminom: pop elitizam. Pojava pop elitizma najočitija je u oblastima humanističkog obrazovanja, umetnosti i kulture, gde je proveriti učinke ljudske delatnosti teže nego u egzaktnim naukama. Pop elitizam se zasniva na iskrivljenoj predstavi o sopstvenom kvalitetu, posebnosti, nadmoći. Površno stečeni atributi elite, ili privid dostupnosti elitnog sadržaja podstiču u pojedincu pozitivno samovrednovanje lišeno unutrašnje potpore. Kako bi odbranio svoj status, nesigurni pojedinac traži grupu istomišljenika u kojoj će moći da održava i hrani iluziju svog elitizma. Na taj način se podstiče umnožavanje ličnosti i ideja. Hiperprodukcija nas suočava sa mnoštvom izbora, koji nisu ništa drugo do serijski niz jedva prikrivenih kopija. Danas svako može da snimi film, da napravi predstavu ili performans.
Kada merila vrednosti nisu jasno određena, takva sloboda može više da omete nego da pomogne kulturni razvoj. Srž problema se nalazi u kulturnim i kulturno-obrazovnim institucijama koje podržavaju i kloniraju čoveka srednjih vrednosti. Snižavanje kriterija sobom povlači sve veći broj visokoobrazovanih ljudi čije je znanje elitno samo na papiru. Pogrešno shvaćena, svedena na niz amblema, elita je stereotip koji se održava priklupljanjem materijalnih oznaka statusa. Pop elitisti u većini slučajeva imaju spoljni izvor samoodržavanja u vidu institucije ili idejnog autoriteta. Kopiranje spoljnog autoriteta vodi do nerada i učaurenosti koji produbljuju predrasude i inerciju misli.
FIST kroz svoje programe želi da postavi pitanja: Kako sprečiti širenje pop elitizma? Šta bi značilo razbijanje zatvorenih, ustajalih grupa? Kako pobediti površnost? Kakve posledice imaju stavovi i dela pop elitističkih krugova? Da li postoji vrednost ? Da li su nam potrebni kriteriji? Koji bi to kriteriji vrednovanja bili?
Kroz glavni takmičarski program FIST-a 05, koji ove godine sačinjavaju četiri predstave - „Skoro sova” u izvođenju pozorišnog fakulteta Janaček muzičke akademije, (DIFA JAMU) iz Brna, Češka; „Pogled unazad”, U izvodjenju lutkarskog smera akademije izvodjackih umetnosti(DAMU) iz Praga; „Kolekcija”, Nacionalne akademije pozorišnih i filmskih umetnosti „Kristo Sarafov” (NATFIZ) iz Sofije, Bugarska; i „Doreen Watson” Nacionalne pozorišne akademije iz Kopenhagena, Danska - predstavićemo publici rad najpoznatijih evropskih pozorišnih akademija. Takođe, van takmičarskog programa, biće odigrane i predstave „Džonatan” Akademije za vizuelnu umetnost iz Jerusalima, Izrael i „Zimsko cveće” koje je nastalo kao koprodukcija Festivala Internacinalnog Studentskog Teatra i pomenute akademije iz Izraela koja je sa predstavom „Ljudska priroda “osvojila gran-pri FIST-a 04.
Pored glavnog programa FIST 05 će sačinjavati edukativni program u okviru kojeg će biti održano 5radionica – „Elementarni principi glumačke igre”, radionica namenjena glumcima i rediteljima na kojoj će predavač biti Tomi Janežič; Iluzija elitizma namenjena vizuelnim umetnicima predavaca iz Slovenije Mareta Bulca ;Menadžment u umetnosti”, radionica namenjena likovnim umetnicima na kojoj će predavač biti Jelena Glišić; „Portret na FIST-u i unutar njega”, radionica fotografije na kojoj će predavač biti Đorđe Odanović. Posebno izdvajamo „Od manipulacije do animacije” radionicu lutkarskog pozorišta na kojoj će predavač biti profesor sa najprestižnije akademije za lutkarsko pozorište iz Bugarske, Slavčo Malenov. Konkurs za radionice je otvoren do 5. novembra a zainteresovani sve informacije kao i formulare za prijavljivanje mogu naći na www.fistbelgrade.com. Osim pomenutog, FIST 05 će ove godine ponuditi dve tribine od kojih će se jedna (tribina RECI BOBU BOB A POPU POP) direktno baviti temom festivala odnosno “pop elitizmom”, a na kojoj će učešće uzeti stručnjaci iz oblasti umetnosti, sociologije i teorije kulture.
Uz prateće izložbe publika će biti u prilici da pogleda brojne zanimljive i kreativne projekte koji sačinjavaju off program festivala, među kojima izdvajamo zajednički projekat sa novosadskom grupom Fun and Magic Accidents (FAMA). Takođe, s radom je otpočeo i FIST radio čiji program od 1. oktobra može da se prati putem interneta, a preko našeg sajta.
FIST tim se zahvaljuje Fakultetu dramskih umetnosti, Ministarstvu kulture Republike Srbije, Opštini Novi Beograd, Agenciji za saradnju sa nevladinim organizacijama i evropsku harmonizaciju, Turističkoj organizaciji Beograda, Gete institutu i ambasadi Danske. Pored pokrovitelja realizaciju FIST-a su omogućili i Airport city, Austrian Airlines, Pošte srbije, Erc commerce computers, kompanija Nestle, Guarana, Aqua Viva, izdavačka kuca CLIO. Zahvaljujemo se štampariji Kameleon Print, J. Chen Corporation, Living Pictures, Orao, Makoko, Stepin vajat, Moja kujna, poslastičarnici Petković, hotelu Park i hostelima Backpacker's lounge i Star Hostel.