U petak, 31. oktobra u 18.30 Atrijum SKC Novi Beograd -  Kraj 60-ih godina XX veka jeste posebno uzbudljiv period u posleratnoj  Evropi. On je ispunjen različitim, mahom levičarskim buntovnim idejama čiji su  nosioci bili mladi ljudi. Taj talas nije zaobišao ni Jugoslaviju krajem 60-ih i početkom 70-ih godina, u kojoj su mladi ljudi, rođeni uglavnom u prvim  posleratnim godinama prestajali da veruju u jednoznačnu, drvenastu i ukalupljenu  partijsku dogmu i težili traženju nečeg novog.


Izraz novih vrednosnih političkih i estetskih težnji mogao se nazreti i u filmografiji koja je stvarana u Jugoslavija tih godina. Film je, kao i ostale umetnosti, bio pod jasnim nadzorom partije. Do izvesnih promena u  kinematografiji dolazi sa pojavom novih reditelja i scenarista (A. Petrović, Ž. Pavlović, M. P. Đorđević, D. Makavejev, L. Stojanović, J. Jovanović, Ž. Žilnik,  B. Hladnik, Z. Berković, K. Papić, G. Mihić...) krajem 60-ih godina. Oni donose  nove poglede, nove estetike i nove teme u jugoslovenski film. Film postaje  umetnost po kojoj je Jugoslavija prepoznata u svetu. Ova umetnost izlazi iz dogmatskih okvira. Generacija reditelja „novog talasa“ biva ovenčana uspehom na  brojnim svetskim festivalima, ali novi film nosi sa sobom i rizičnu dozu društvene kritike koja smeta partiji (SKJ) i to dovodi to toga da „novi film“  vrlo brzo počinje da tamni i postaje „crni talas“ ili „crni film“. Partija ne  pristaje na to da jugoslovenski film bude mesto kritike postojećeg stanja i dolazi  do znatnog gušenja novih filmskih tendencija. Takvo stanje održalo se sve do  druge polovine 70-ih sa pojavom prvih reditelja školovanih na akademiji u Pragu.  Važan detalja jugoslovenske filmografije bio je i taj što je vođa jugoslovenskih komunista imao izuzetno izraženo interesovanje za film i uticao  je na kretanja u filmskoj umetnosti. J. B. Tito bio je redovni posetilac filmskog  festivala u Puli i njegov dugogodišnji pokrovitelj.


govori: Ivan Drljača, istoričar

<<  Novembar 2024  >>
 po  ut  sr  če  pe  su  ne 
    
 

Putopisi, Intervjui..