Selekcija Međunarodnog takmičarskog programa festivala Alternative Film/Video, Belgrade 2012 otvara se pregledom predstojećih atrakcija -- filmom Dolazeće atrakcije slavnog Pitera Čerkaskog (Peter Tscherkassky).
Ova kompilacija sačinjena od found footage materijala koja ilustruje degradaciju komercijalnih filmova i njihove manipulacije realizovane u okviru jedne estetike upravljanja otpadom, ukazuje na dominantni trend unutar savremenog avangardnog filma i videa (ova estetika je ujedno podvrgnuta istraživanju u specijalnom programu Aure). Korišćenje found-footage filma "mainstream" (holivudske) filmske industrije takođe određuje film Svanuće duge Kejti Gudvin (Katie Goodwin) i film Plivač Salise Hjuz (Salise Hughes). Oba rada mogu se shvatiti kao u Tehnikoloru realizovana istraživanja zlatnog doba Holivuda, ali posmatrana kroz filter i vizuru alternativnog filma.
Delo Oko ruke (Utvare kostiju) Anje Dornieden (Anja Dornieden) predstavlja čudnu taksonomiju života i smrti koju izgovara jedan njima odgovarajući mehanizovani glas. U radu Gorgonen Ajona Srivardhana Kibreaba (Ajon Srivardhana Kibreab), gledaocima je prikazana žudnja u stanju ravnoteže, koja se na kraju svojim očvršćenjem pretvara u objet d'art. Oba rada pokazuju kako se ljubav i smrt međusobno ne slažu baš najbolje iako najčešće koračaju u paru.
U međunarodnom programu predstavljeni su mnogi zanimljivi formalistički radovi, kao što je Bolex Mon Amour Danijela Zahlnera (Daniel Zahlner) , koji je bukvalna fetišizacija kamere i njenih mogućnosti ostvarivanja samo-refleksije. Rad Put/Dvorište/Rušenje/Zamrznuta slika Kaja Miedendorpa (Kai Midendorp) nam putem postupka podeljenog ekrana dočarava zamršene odnose koji postoje između svetova prirode i industrije. Delo Hipnotizer narodnog kola (Square Dance Hypnotist), autora Alana Brauna je takođe konstruisan na principu podeljenog ekrana i predstavlja u sporom ritmu "ulupovanu" filmsku građu narodnog kola koji se ponovlja sve do beskonačnosti, sa zvucima snimljenog Signala za uzbunu. Braunov postupak jukstapozicije nam se na prvi pogled čini kao da se tu radi o nasumičnom uparivanju, ali se onda ono postepeno stapa u nešto nalik na pakleni i neprekidni sunovrat u očajanje koje je istovremeno i mentalne i fizičke prirode.
U dva rada u okviru ovog Programa, koja međusobno vode prilično ubedljiv dijalog evocira se sva paklena tragedija rata. Delo Konferencija Norberta Fafenbihlera (Norbert Pfaffenbichler) funkcioniše pomalo kao farsa, gde baražnom filmskom montažom autor prikazuju različite igrane filmske ličnosti Adolfa Hitlera. Film se bavi idejom da se zlo pojavljuje u mnogostrukom obličju i da se veoma lako može banalizovati. Ovaj farsični dekupaž ustupa prostor radu Hermeneutika autora Alekseja Dmitrijeva (Alexei Dmitriev), koji je nalik na found-footage esej o žanru ratnog filma, koji je prikazan kao jedan produženi klimaks. Dmitrijev rad predstavlja jednu ekspresionističku noćnu moru dok rad Fafenbihlera više nalikuje nekakvoj impresionističkoj portreturi.
Rad Ono što ne stavite u... autorki Kirsten Burger (Kirsten Burger) i Laure Fogel (Laura Vogel) trasira putovanje jedne žene kroz neki grad dok ona izvodi seriju performansa karakterisanih uživljavanjem, dok nam prateći zvuk pripoveda prisećanja na ranije doživljene materinske uticaje iz detinjstva. Žena pokušava da se spoji sa dnevnim ritmovima života, ali to čini jedino pod uslovima koje sama uspostavlja, dok vrši intervencije na različitim urbanim građevinama u pokušaju da izvrši podrivanje njihove funkcije. Njeno skidanje maske na kraju filma i skok u reku usled neslaganja i bunta čini nam se kao samo izokrenuće njenog rođenja, kao nekakvo vraćanje u ništavilo. Na sličnoj liniji, misteriozni rad Maj'noun autora Hazema Berabaha (Hazem Berrabah) prikazuje putovanje nekog čoveka u jednoj pustinji u Tunisu, gde on nailazi na jednu građevinu sa kojom interaktira i koju istražuje na razne neočekivane načine. Ovaj rad, koji je delom video-ples a delom meditativno susretanje, moglo bi da se svrsta u performans rad, ali rad koji je postavljen specijalno za kameru i to na veoma kinematografičan način. Na kraju, kao i svi drugi filmovi predstavljeni na ovom Festivalu, ovaj rad nam nudi alternativni svet koji gledaoci mogu da uhvate i prisvoje, ali samo na kratak, prolazan trenutak, u traganju za novim putevima i načinima posmatranja i bivstvovanja.
Pažljivi gledalac će lako primetiti da je Regionalni takmičarski Program festivala Alternative Film-Video, Belgrade 2012, bez poznatih imena koja smo susretali tokom proteklih godina kao što su Ana Hušman i Zoran Tairović. Međutim, ponovo ćemo prikazivati radove nekih režisera koji su imali zapaženo prisustvo na prethodnim festivalima, kao na primer, rad nagrađivanog Igora Simića. Njegov rad koji će biti prikazan na otvaranju, pod nazivom, Naše propadanje u četiri faze, je zanimljiv teatarski plesni komad koji je spojen sa video-art estetikom koja preispituje potrošački mentalitet i indentitete koji bi pokušali da plove njenim monohromatskim hodnicima. Takođe, član prethodnog festivalskog žirija, Jurij Meden predstavlja rad Ljubavna pesma, veoma jezgrovito delo koje kanališe radikalnu politiku i stil (i humanistički duh) jednog Želimira Žilnika iz mlađih dana.
Zatim tu su i dva zanimljiva nova rada iz Hrvatske koja nastavljaju da razrađuju teme o ljubavi i smrti. Liliana Resnick nam prikazuje jednu found-footage noćnu moru svojim radom Naopačke (Inside Out), koji istražuje nasilje kroz neka prilično nestabilna raspoloženja i mračni avangardizam. Željko Radivoj nastavlja sa ovakvim pristupom u arhivskom maniru u prikladno naslovljenom found-footage filmu, Mr Čips, gde on, takođe, daje prioritet titlovima na ekranu i naraciji zasnovanoj na tekstu. Ova dva filma naizmenično variraju i dotiču se po svom stilu i tematskom komentaru.
U svom radu Beskonačnost, Milan Zulić istražuje reflektivna svojstva fotografije koristeći se ogledalom. Rezultat je ekspozicija o efemernoj prirodi slika, gde je beskonačnost u stvari regresija do nule. U epizodnom radu pod naslovom Kako sam izgubio krila, autora Ivana Tasića, vidimo fotografiju postavljenu u središte kadra kao strukturni motiv. Ovaj minimalistički eksperiment trasira istoriju Jugoslavije putem formalnih sredstava, podsečajući nas na rad Karpa Godine sa njegovim ravnim kompozicijama i kvadratastim jukstapozicijama. Emotivno putovanje na koje Tasić vodi gledaoce nalik je na klasičnu priču o izgubljenom raju. Ovo je Jugo-nostalgija, ali više kao rekvijem nego li kao prisečanje.
Neovisno od toga što ovi i drugi primeri snažne avangardne proizvodnje filmova i video dela predstavljenih ovde potiću iz Srbije, Hrvatske i Slovenije, ovogodišnjem regionalnom takmičarskom programu nedostaje korpus novih filmova i videa iz Makedonije, Crne Gore, Bosne i Hercegovine, pa čak i Kosova. Mi bismo želeli da naš pristup regionu bude širi i obuhvatniji i da ćemo uskoro moći da prikazujemo nove zanimljive radove iz Albanije i Bugarske. Nadamo se da ćemo tokom narednih 30 godina festivala Alternative Film/Video, u Beogradu moći da slavimo obnovljene avangardne tradicije u ovim i drugim krajevima, i da tako otkrijemo slike i zvukove koje još nisu viđene na ovoj evropskoj raskrsnici.
