70. Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma, stalna manifestacija u oblasti kulture od značaja za Grad Beograd, biće održan od 28. marta do 2. aprila 2023. godine u Domu omladine Beograda, koji je organizator i izvršni producent događaja. Jedan od najstarijih filmskih festivala u Evropi i svetu ove godine trajaće 6 dana i biće u znaku velikog jubileja, obeležavanja 70 godina od osnivanja, kakvog do sada nije imao nijedan filmski festival u Srbiji i nekadašnjoj Jugoslaviji. U susret velikom jubileju, na Dan državnosti Srbije, stiglo je izuzetno priznanje: ukazom predsednika Republike Srbije Martovski festival odlikovan je Sretenjskim ordenom trećeg stepena, za naročite zasluge za Republiku Srbiju i njene građane u javnim i kulturnim delatnostima, a povodom 70 godina postojanja.
Ovo priznanje je velika čast za Martovski festival i pripada svim ljudima koji su u dugoj istoriji manifestacije bili njen deo – filmskim autorima, organizatorima, publici, gostima, prijateljima, svima onima koji su učinili da Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma traje i bude jedan od najznačajnijih filmskih festivala u Srbiji i regionu.
Na čelu Odbora Martovskog festivala je Nikola Nikodijević, predsednik Skupštine grada Beograda, kao predsednik Odbora, a članovi su: Boris Jovanović, Milena Nikolić, Nenad Popović i Dragomir Zupanc. Od 2019. godine umetnički direktor Martovskog festivala je Dejan Dabić, filmski kritičar i autor animiranih filmova, dugogodišnji selektor Festivala glumačkih ostvarenja u Nišu i urednik filmskog programa Niškog kulturnog centra.
Martovski festival će ove godine kroz monografiju „Martovski festival 1954 – 2023: filmski put dug 70 godina“ (priređivač prof. Radenko Ranković) i programskom celinom „Laureati Martovskog festivala“ u Jugoslovenskoj kinoteci (Kosovska 11), koja obuhvata neke od nagrađenih filmova u dosadašnjoj istoriji manifestacije, podsetiti javnost na značaj ovog festivala kako u kontekstu srpskog, tako i u kontekstu nekadašnjeg jugoslovenskog kulturnog prostora.
Martovski festival tradicionalno predstavlja bogat filmski program u nekoliko nacionalnih takmičarskih kategorija: dokumentarni film do 50 i preko 50 minuta, eksperimentalni film i video art, animirani film i kratki igrani film. U međunarodnom takmičarskom programu biće zastupljeni svi rodovi kratkometražnog filma.
Selekciona komisija radila je u sledećem sastavu: selektori domaćeg takmičarskog programa – Igor M. Toholj (filmski autor, producent i programer), Saša Radojević (filmski kritičar, reditelj i scenarista) i Miroljub Stojanović (filmski kritičar, publicista i urednik); selektori međunarodnog takmičarskog programa – Borjana Gaković (filmska istoričarka, teoretičarka i programerka iz Nemačke), Dragan Nikolić (filmski reditelj, scenarista i urednik filmskog programa Doma omladine Beograda) i Dejan Dabić (umetnički direktor 70. Martovskog festivala). Pred njima je bio težak zadatak, da od skoro 600 prijavljenih ostvarenja izaberu ona koja će ući u zvaničnu takmičarsku selekciju. Odabran je 101 film, koji će se takmičiti za sledeće nagrade: Gran-Pri Martovskog festivala, nagrade za najbolji film (po kategorijama), strukovne nagrade (za najbolju režiju, scenario, kameru, montažu, animaciju i dizajn zvuka/komponovanu muziku).
Žiri 70. Martovskog festivala, koji će odlučivati o nagradama radiće u sastavu: Joško Marušić, filmski reditelj, scenarista, animator, karikaturista i profesor (Hrvatska), kao predsednik žirija; Želimir Gvardiol, filmski reditelj, scenarista i producent (Srbija); Narcisa Darijević Marković, filmska i televizijska rediteljka, scenaristkinja i profesorka (Srbija); Aleš Pavlin, filmski i televizijski producent i profesor (Slovenija) i Pjer Žalica, filmski i televizijski reditelj, scenarista i profesor (Bosna i Hercegovina).
Pored takmičarskog, Martovski festival imaće tradicionalno i raznovrstan revijalni filmski program podeljen u celine „Svetska panorama“, „Regionalna panorama“ i „Domaća panorama“, kao i razgovore sa autorima, promocije filmskih knjiga. Biće obeležena i 75. godišnjica VFC Zastava filma, koji je od početka uz Martovski festival i čiji su autori i filmovi dobijali najznačajnije festivalske nagrade.
Na svečanom otvaranju biće održana ekskluzivna, regionalna premijera dugometražnog dokumentarnog filma „Na brodu Adaman“ (Sur l’Adaman) francuskog reditelja Nikole Filibera, koji je nedavno osvojio Zlatnog medveda za najbolji film na ovogodišnjem Međunarodnom filmskom festivalu u Berlinu.
Regionalna premijera dugometražnog dokumentarnog filma „1991. Adio Jugo film, adio Jugo festival, adio Jugoslavija… vidimo se u sledećem ratu“, poznatog glumca Igora Gala iz Hrvatske, poslužiće kao povod za tribinu „Martovski festival – između jugoslovenske prošlosti i postjugoslovenske budućnosti“. Svetske festivalske premijere na Martovskom festivalu imaće ostvarenja „Moj Branko ne laže“ o Branku Ćopiću, autora Branka Lazića i „Živeti Bitlse“, Nebojše Grabeža. Publika će imati priliku da pogleda svetske filmske premijere renomiranih autora iz Srbije i regiona: Vere Vlajić „Avanture karikature“, Momira Matovića „Dani od snova“, Zorana Amara „Nepobedivi um“…, kao i selekcije ostvarenja sa evropskih i regionalnih festivala kratkometražnog i dokumentarnog filma, ali i filmove nominovanih i dobitnika Austrijske filmske nagrade za kratkometražni film.
Kao i do sada, planirani su brojni stručni programi i tribine za profesionalce i studente, razgovori sa gostima festivala, master-klasovi, promocije knjiga i drugi prateći programi.
Martovski festival tradicionalno je mesto susreta filmskih autora iz zemlje i inostranstva, producenata, distributera i predstavnika renomiranih filmskih festivala, novinara i kritičara, studenata i profesionalaca. To je mesto za promociju dokumentarnog, animiranog, kratkometražnog i eksperimentalnog filma, platforma za inspiraciju i razvoj novih ideja, kao i prilika za domaću publiku da pogleda uzbudljive, pažljivo odabrane aktuelne naslove, koje inače nema prilike da vidi u bioskopskoj ponudi.
Cena ulaznica je 400 dinara za projekcije u Velikoj sali DOB i 300 dinara za projekcije u sali Amerikana, dok studenti filmskih akademija, kao i do sada, uz indeks mogu besplatno da posećuju projekcije.
Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma je stalna manifestacija u oblasti kulture od značaja za Grad Beograd.
Pokrovitelji festivala su Grad Beograd, Ministarstvo kulture Republike Srbije, Filmski centar Srbije.
Organizator i izvršni producent festivala je Dom omladine Beograda.
Festival su podržali: Jugoslovenska kinoteka, Austrijski kulturni forum, Zastava film, Filmske novosti, Francuski institut u Beogradu, DPC, Living Pictures, Turistička organizacija Beograda, Turistička organizacija Srbije.
