“Sve što se odbaci, padne u jezik” Sande Črnelč, Elie Friganović i Dunje Karanović

Izložba Sve što se odbaci, padne u jezik umetnica Sande Črnelč, Elie Friganović i Dunje Karanović, koja će biti otvorena od 30. maja do 11. juna U Galeriji DOB-a, iz tri perspektive preispituje materijal ne samo kao sredstvo već kao zasebni nosilac značenja koji ima svoju težinu, trajanje i odnos prema lokalnom kontekstu i prostoru u koji je izmešten. Kao deo sistema komunikacije, materijal poseduje sopstvenu sintaksu i vrednost koju diktira kontekst, ali i izvestan stepen slobode interpretacije. Delo/objekat se materijalizuje, oblikuje, transformiše u prostoru.

Materijal služi kao prenosilac značenja, kao sredstvo komunikacije koje nas informiše od čega je nešto napravljeno, na koji način, ili u kojem prostoru. Pod uticajem sila teže materija ostaje vezana za tlo, vrši pritisak nad njenim oblikovateljima. Ko god dolazi u dodir sa materijom nužno potpada pod uticaj tenzije koja se stvara između subjekta i objekta.

Materija nas drži vezanim, tera na razmicanje tela, premeštanje ili preusmeravanje pogleda. Odnos materije i tela stvara tenziju te nas tera na nužni dijalog sa prostorom.

Naziv izložbe, stih iz pesme novosadske pesnikinje Judite Šalgo, aludira na proces rada umetnica, koje prikupljaju odbačene materij(al)e, učitavajući nova značenja kroz direktan kontakt. Tri instalacije bave se različitim vrstama materijala iz različitih stadijuma ljudske produkcije (opeka, metal, drvo, plastika) od kojih svaki nosi svojevrsne značenjske slojeve i implikacije vezane za geografske širine i istorijske kontekste, stepene otpora i potencijale za promenu. Umetnice se poigravaju sa nađenim i neumetničkim materijalima i predmetima, te sa pozicijama umetnik:posmatrač i različitim uglovima posmatranja i vrstama interakcija unutar galerijskog prostora.

Sve što se odbaci, padne u jezik je deo kolaborativnog izložbenog koncepta Putujući studio koji za cilj ima ostvarenje saradnje sa galerijama u Beogradu, Dubrovniku i Zagrebu radi umrežavanja umetnica regionalne scene i otvaranja mogućnosti za zajedničku produkciju radova i komunikaciju sa publikom. Radovi sve tri umetnice zahtevaju direktan kontakt sa prostorima i lokalnom zajednicom, stoga je cilj ovih boravaka da se ponovo uspostavi saradnja i kontinuirani dijalog u fizičkom prostoru.

Sanda Črnelč (1997) rođena je u Zagrebu. Studentkinja je druge godine diplomskog studija na Akademiji likovnih umjetnosti u Zagrebu, nastavnički smjer, u klasi doc. art. Marka Tadića. Od 2018. grupno i samostalno izlaže u Hrvatskoj i inostrastvu (Experiment on, Galerija Karas, Zagreb, 2023.; Eksperimentalni autoportret, Galerija VN, Zagreb, 2022.; Gentle Gallery, Jesenja Izložba ULUS-a – Paviljon Cvijete Zuzorić, Beograd, 2022.; Matrice: Informacija, Galerija SC, Zagreb, 2022.; Nulta točka: Idealno mjesto, LEX ART, Zagreb, 2022.; VGA 03, Galerija Knifer, Osijek, 2021.; Undecidable Matters, Gallery 8, Hangzhou, 2020.; Integritet, Mala galerija POU, Vrbovec 2019.; Vrt i ostale beštije, Garaža Kamba, Zagreb, 2018., itd.). U svom se radu koristi kombinovanim multimedijalnim tehnikama gde u sukob stavlja odnos umetnika i objekta s ciljem propitivanja koncepta međusobne netrpeljivosti unutar izložbenog prostora.

Dunja Karanović (1996) rođena je u Beogradu. Završila je osnovne studije 2019. na Slikarskom odseku Fakulteta likovnih umetnosti u Beogradu, u klasi prof. Dobrice Bisenića, i MFA studije na Akademiji umetnosti Kine (China Academy of Arts) u Hangzhou 2022. godine. Studentkinja je UNESCO katedre za kulturne politike i menadžment na Univerzitetu umetnosti u Beogradu. Provela je jedan semestar na Akademiji likovnih umetnosti XAFA u Šijanu kao studentkinja na razmeni. Višegodišnja je volonterka organizacije GAIA Кosovo, i redovna saradnica magazina LICEULICE. Dobitnica je nagrade za etičko izveštavanje o mentalnom zdravlju za 2022. godinu, koju dodeljuje Institut za javno zdravlje Vojvodine. Članica ULUS-a od 2020. godine. Crteže i grafike izlagala je na dve samostalne i brojnim grupnim izložbama u Srbiji i inostranstvu. U svojim radovima bavi se pitanjima roda, jezika, etike brige i pozicije ženskog stvaralaštva kroz istoriju umetnosti. Voli margine i male stvari.

Elia Friganović (1996) rođena je u Dubrovniku. Završila je preddiplomski studij Likovne kulture na Akademiji likovnih umjetnosti u Zagrebu, a 2022. godine diplomira na China Academy of Art u Hangzhou u sklopu IMFA programa. U svojim radovima istražuje teme vezane uz semiotiku te potencijale umetničkih materijala kroz instalaciju, multimediju i skulpturu u proširenom polju sa fokusom na pitanja održivih modela produkcije i neophodnosti ekološkog promišljanja umetnosti. Izlagala je na više grupnih izložbi u Hrvatskoj i inostranstvu. Živi i radi na relaciji Dubrovnik Zagreb.