Počev od 2011. godine, ustanove kulture u Republici Srbiji organizuju brojne programe posvećene obeležavanju nacionalnog praznika. Ove godine, pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja, predviđeno je da arhivi, biblioteke, muzeji, galerije, kulturni centri i druge ustanove kulture prirede veći broj programa i manifestacija u nedelji koja prethodi nacionalnom prazniku.
Na poziv Arhiva Srbije, Narodne biblioteke Srbije i Narodnog muzeja u Beogradu, kao centralnih ustanova kulture, očekuje se da se u ovu aktivnosti na različite načine uključi više desetina arhiva, biblioteka, galerija i muzeja u Republici.
Programi će biti održani u Beogradu, Novom Sadu, Požarevcu, Kragujevcu, Kruševcu, Šapcu, Nišu, Kosovskoj Mitrovici, Užicu, Somboru, Negotinu, Kikindi, Prijepolju, Kraljevu, Pirotu, Petrovcu na Mlavi, Čačku, Prokuplju, Crnoj Travi, Valjevu, Aranđelovcu, Ćupriji, Varvarinu, Odžacima, Zrenjaninu, Surdulici, Svrljigu, Medveđi, Vlasotincu, Dimitrovgradu, Malom Crniću, Leskovcu, Bojniku, Zaječaru, Aleksandrovcu, Golupcu, Lebanu, Novoj Varoši, Vrnjačkoj banji, Knjaževcu ...
U čast nacionalnog praznika, Ministarstvo kulture i informisanja poziva sve muzejske i galerijske ustanove u Srbiji, kao i druge institucije koje raspolažu izložbenim sadržajima, da u vreme praznika, 15, 16. i 17. februara, budu otvoreni za posetioce.
Arhiv Srbije prirediće izložbu:
1. SRBIJA I SRBI U PRVOM SVETSKOM RATU. U dokumentima Arhiva Srbije
Svečano otvaranje 15. februara u holu Narodne skupštine Republike Srbije
Autori izložbe: dr Miroslav Perišić, mr Ljubinka Škodrić, Aleksandar Marković
U okviru obeležavanja stogodišnjice Prvog svetskog rata Arhiv Srbije zauzima neizostavnu ulogu jer se u njegovim fondovima i zbirkama čuva oko pola miliona dokumenata o Prvom svetskom ratu. Kao jedan od programa za obeležavanje ovog jubileja Arhiv Srbije će u 2014. godini svakog meseca u holu Doma narodne skupštine Republike Srbije izlagati dokumente o Srbiji i Srbima u Prvom svetkom ratu. U prvoj u nizu ovih izložbi javnosti će biti predstavljena najznačajnija dokumenta Arhiva Srbije o Austrougarskoj politici prema Srbiji i Balkanu početkom 20. veka, o sarajevskom atentatu i julskoj krizi, početku rata i odnosu velikih sila prema Srbiji.
Narodna biblioteka Srbije prirediće tri izložbe, i to:
1. ZAVEŠTANjA I DAROVI: legati kao kulturna dobra od velikog značaja
Svečano otvaranje: 14. februar u 11.00 sati, Narodna biblioteka Srbije
Autori izložbe i kataloga: dr Olivera Stefanović i Dragana Peruničić
Stručni konsultant: dr Nada Mirkov-Bogdanović
Dizajn postavke i kataloga: Nikola Vukanović
Na izložbi će biti prikazan izbor građe iz deset legata koji pripadaju fondovima eminentnih institucija kulture u Republici Srbiji: Narodne biblioteke Srbije, Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković“, Narodnog muzeju u Nišu i Narodne biblioteke u Smederevu. Najveći deo izložbe čine knjige autora iz privatnih biblioteka, kao i rukopisi, fotografije i lični predmeti legatora – Stevana Sremca, Isidore Sekulić, Ljubomira Micića, Branka Miljkovića, Mihajla Pupina, Tihomira Đorđevića, Branibora Debeljkovića, Joce Vujića, Gedeona Dunđerskog i Leontija Pavlovića. Pored toga što će javnost imati mogućnost da se upozna sa izuzetnom vrednošću izloženih legata, biće to i prilika da se posebno istakne aktivnost nacionalne biblioteke na zaštiti stare i retke bibliotečke građe i prvom proglašavanju liste kulturnih dobara od velikog značaja. Izložba je otvorena do 15. marta 2014. godine, svakog radnog dana od 8.00 do 21.00 sat i subotom od 8.00 do 15.00 sati.
2. LUTAM, JOŠ, VITAK SA SREBRNIM LUKOM ...
Svečano otvaranje: 12. februar u 13.00 sati, Biblioteka šabačka
Autori izložbe i kataloga: dr Nada Mirkov-Bogdanović, dr Olivera Stefanović i Nikola Vukanović
Povodom obeležavanja nacionalnog praznika, Narodna biblioteka Srbije realizovaće u Biblioteci šabačkoj prvo gostovanje reprezentativne izložbe posvećene velikom jubileju – obeležavanju 120 godina od rođenja Miloša Crnjanskog (NBS, 28. 10. 2013 - 10. 2. 2014). Izložba predstavlja dragocene segmente iz legata Miloša Crnjanskog koji se čuvaju u fondu nacionalne biblioteke: originalni rukopisi, dokumenta, predmeti, fotografije, knjige sa beleškama, geografske karte, vodiči kroz evropske gradove i druge dragocenosti koje su pripadale srpskom piscu. Realizaciju izložbe podržalo je Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije. Izložba će biti otvorena do 26. februara 2014. godine.
3. SRBIJA NA KARTI EVROPE I SVETA
Svečano otvaranje: 13. februar u 18.00 sati, Narodni muzej - Požarevac
Autori izložbe: dr Olivera Stefanović i Maša Miloradović
Stručni konsultant: dr Miroslav Perišić
Saradnici u realizaciji izložbe: dr Dejan Vukićević i mr Dragan Purešić
Grafički dizajn kataloga: Ana Humljan
Pod pokroviteljstvom Vlade Republike Srbije, Narodna biblioteka Srbije realizovala je 2012. godine reprezentativnu izložbu koja predstavlja neke od najdragocenijih segmenata prebogate kartografske zbirke srpske nacionalne biblioteke iz perioda između 16. i 21. veka, poput atlasa i karata Merkatora, Štira, Kantelija, Velcera, Vajgela, Deroka, Cvijića, Boškovića i drugih. Izložba nacionalne biblioteke Srbija na karti Evrope i sveta gostovaće u Narodnom muzeju Požarevac povodom obeležavanja Dana državnosti. Izložba će biti otvorena do 25. februara 2014. godine.
Narodni muzej u Beogradu prirediće tri izložbe, i to:
1. DETALjI ŽIVOPISA BOGORODICE LjEVIŠKE: Kopije fresaka Zdenke i Branislava Živkovića
Otvaranje 10. februara u 14 časova, Gradski muzej - Kosovska Mitrovica
Autor izložbe: mr Bojan Popović
Zahvaljujući bogatom fondu Galerije fresaka Narodnog muzeju u Beogradu u prilici smo da tematskom izložbom predstavimo izuzetan segment srednjevekovnog nasleđa. U Gradskom muzeju u Kosovskoj Mitrovici posetioci će imati priliku da vide detalje živopisa crkve Bogorodice Ljeviške.Crkvu Bogorodice Ljeviškeu Prizrenu jeizmeđu 1306-1309. godine podigao kralj Milutin na mestu ranovizantijske katedrale. Protomajstor Nikolapodigao je hram sa pet kupola, pripratom sa spratom nad kojim se nalazi zvonik, a Astrapi su kao vesnici novog stila crkvu živopisali. Odmah po otkrivanju živopisa, koji je tokom turskog perioda premalterisan jer je crkva pretvorena u džamiju,naši uvaženi kopisti Zdenka i Branislav Živković su u periodu od 1950. do 1955. godine izradili 148 kopija malog formata. U martu 2004. godine crkava Bogorodice Ljeviške je postradala, a najveću štetu pretrpeo je njen živopis. Kroz detalje sačuvane na kopijama fresaka ipak i danas možemo da sagledamo svu veličanstvenost i lepotu Ljeviškog živopisa. Kao materijalno svedočanstvo minulog vremena, ove freske ujedno predstavljaju i vanvremenski kod za razumevanje evolucije kulture, likovnog izraza, duhovnosti i ideologije. Izložba će biti otvorena do 10. marta 2014. godine.
2. SRETENjE USTANIKA I USTAVA
Svečano otvaranje 12. februara u 18 časova, Narodni muzej - Kruševcu
Autor izložbe: Petar Petrović
Koordinatori izložbe: Petar Petrović i Evgenija Blanuša
Izložba Sretenje ustanika i ustavakojaserealizuje u okviru programa obeležavanja Dana državnosti Republike Srbije iam za cilj da predstavi izuzete ličnosti koje su u XIX veku doprinele oslobađanju i jačanju srpske države. Ovu izložbu čine mahom litografisani portreti istaknutih srpskih ustaničkih vođa, vojnika, boraca i oslobodilaca teritorije i naroda od turske vlasti. Najveći broj portretisanih ličnosti, poput Hajduk Veljka, Uzun Mirka, Mladena Milovanovića i drugih, svoj doprinos stvaranju moderne i nezavisne srpske države ostvarili supre svega na bojnom polju. Izložena dela potiču od darovitih stvaralaca među kojima su radovi Uroša Kneževića, Anastasa Jovanovića, Dimitrija Avramovića, Đorđa Krstića i Katarine Ivanović. Izložba će biti otvorena do 23. marta 2014. godine.
3. UMETNOST I IDEJA DRŽAVNOSTI
Svečano otvaranje 13. februara u 14 časova, Narodni muzej u Beogradu
Autor izložbe: Evgenija Blanuša
Koordinatori izložbe: Evgenija Blanušai Petar Petrović
Izložba Umetnost i ideja državnostiprikazuje portrete zaslužnih istorijskih protagonista oslobođenja i stvaranja nezavisne i slobodne države. Izložbu čine dela koja predstavljaju evokaciju najzaslužnijih boraca, vojnih starešina i stratega, poput onih najodgovornijih kao što su Karađorđe i Miloš Obrenović, zatim portreti ličnosti koji su svoj doprinos stvaranju srpske države ostvarili kao diplomate, tvorci državnih institucija, njihovi istaknuti funkcioneri i idejne vođe, poput Ilije Garašanina, Stojana Simića, Avrama Petronijevića, Alekse Simića. Ovoj galeriji portreta pridružuju se ličnosti od posebnih zasluga za razvoj srpske kulture i prosvete kao delatnosti kojepredstavljaju oslonac temeljima državnost, kakvi su Vuk Karadžić, Dositej Obradović, Lukijan Mušicki. Drugi žanrovski okvir zastupljen na izložbi Umetnost i ideja državnosti jesu dela na kojima su predstavljeni važni, pa čak i prelomni događaji iz novije srpske istorije, a koji bi u ovom kontekstu produbili razumevanje izvora i korena srpske državnosti. Izložba će biti otvorena do 13. aprila 2014. godine.
Muzej istorije Jugoslavije prirediće izložbu:
1. SRBIJA KROZ VEKOVE: (ne)očekivane priče iz istorije Srbije
Otvaranje 12. februara 2014. godine u 14h - Muzej istorije Jugoslavije
Kustosi izložbe: Veselinka Kastratović, Momo Cvijović, Ana Panić
Izložba ,,Srbija kroz vekove" podseća na činjenice iz istorije Srbije, omogućava posetiocima da saznaju interesantne podatke iz prošlosti, da pronađu istorijske teme u različitim oblastima života, pruža motiv da se vratimo nekim događajima iz kulturne, ekonomske, političke istorije, podseća da se informacije o istoriji mogu naći na neočekivanim mestima i u neočekivanim predmetima...Izložba "(Ne)očekivane priče iz istorije Srbije" je podsetnik da su nosioci istorijskog sećanja različiti i svuda oko nas. Neke od mogućih priča koje iščitavamo iz izloženih eksponata Muzeja istorije Jugoslavije su: priče o brodu kojim je poslednji turski komandant otišao iz Srbije, o srpskim zlatnicima, o sablji Sinan paše, o borbi za priznavanje narodnog jezika, o vojnim strategijama srpskih vojvoda, o stvaranju nacionalnog knjižnog fonda, o ratnom novcu kraljevine Srbije, o dvorskoj jahti dinastije Karađorđevića, o posthumnim markama kralja Aleksandra 'sa greškom'. Izložba će biti otvorena do 12. marta 2014. godine, svakog dana osim ponedeljka od 10 do 18 časova.
Biblioteka grada Beograda prirediće više programa među kojima i:
1. Svečano otvaranje renoviranog ogranka ,,Filip Višnjić"
14. februar 2014. godine u 14 časova
U okviru programa obeležavanja nacionalnog praznika Sretenje - Dan državnosti Srbije, Biblioteka grada Beograda svečano će otvoriti renovirani ogranak „Filip Višnjić“ na Voždovcu. Ogranak će otvoriti sekretar Sekretarijata za kulturu Grada Beograda gospodin Vladan Vukosavljević.